1. Bệnh viêm lợi răng là gì?
Viêm lợi răng là tình trạng viêm nhiễm ở phần lợi bao quanh chân răng, thường là giai đoạn đầu của bệnh nha chu. Nguyên nhân chủ yếu là do vi khuẩn tích tụ trong mảng bám hoặc cao răng. Khi bị viêm, lợi sẽ sưng đỏ, dễ chảy máu, tiết dịch và gây khó chịu cho người bệnh. Nếu không được điều trị kịp thời, tình trạng này có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng hơn.
2. Nguyên nhân thường gặp dẫn đến viêm lợi răng
Có nhiều nguyên nhân khiến người bệnh bị viêm lợi răng. Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến nhất:
2.1 Vệ sinh răng miệng kém
Vệ sinh răng miệng không đúng cách là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến viêm lợi. Môi trường ẩm ướt, nóng ẩm cùng với lượng đường từ thức ăn tạo điều kiện lý tưởng cho hàng trăm loại vi khuẩn sinh sôi. Nếu không được làm sạch thường xuyên, mảng bám sẽ tích tụ và gây viêm nhiễm.
2.2 Suy giảm hệ miễn dịch
Khi hệ miễn dịch suy yếu, cơ thể sẽ khó chống lại vi khuẩn, làm tăng nguy cơ mắc bệnh. Những người mắc bệnh tiểu đường có nguy cơ cao bị viêm lợi do đường huyết cao khiến vi khuẩn phát triển mạnh mẽ. Ngoài ra, người nhiễm HIV/AIDS hoặc những người trải qua hóa trị cũng có nguy cơ cao mắc các bệnh về lợi và nha chu do hệ miễn dịch bị suy giảm.
2.3 Mảng bám
Mảng bám tích tụ trên bề mặt răng, nếu không được loại bỏ kịp thời sẽ cứng lại và hình thành cao răng. Cao răng không chỉ tạo ra nhiều kẽ hở giúp vi khuẩn tiếp tục bám dính mà còn đẩy lợi ra xa răng, tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập sâu hơn.
2.4 Hút thuốc lá
Người hút thuốc lá có nguy cơ bị viêm lợi rất cao. Các hóa chất độc hại trong thuốc lá làm suy yếu hệ miễn dịch trong khoang miệng. Nicotine làm co mạch máu, giảm lượng máu và oxy cung cấp cho các mô lợi, khiến lợi không nhận đủ dưỡng chất và dễ bị viêm nhiễm.
2.5 Thay đổi nội tiết tố
Trong giai đoạn mang thai, sự thay đổi nội tiết tố khiến lưu lượng máu đến lợi tăng cao, làm lợi trở nên nhạy cảm và dễ sưng, chảy máu. Sự sụt giảm estrogen ở phụ nữ trong giai đoạn tiền mãn kinh và mãn kinh cũng có thể gây khô miệng, làm giảm tiết nước bọt và dễ dẫn đến viêm lợi.
3. Dấu hiệu nhận biết khi bị viêm lợi
Nhận biết sớm các dấu hiệu của viêm lợi răng giúp người bệnh điều trị kịp thời và tránh các biến chứng. Một số dấu hiệu cần lưu ý bao gồm:
Dễ bị chảy máu lợi: Đây là dấu hiệu thường gặp khi mắc bệnh viêm lợi. Chảy máu có thể xảy ra khi đánh răng, dùng chỉ nha khoa hoặc thậm chí là lúc ăn uống.
Xuất hiện mảng bám ở răng: Khi lợi bị viêm, những mảng bám màu vàng hoặc nâu hình thành trên bề mặt răng gần đường viền lợi.
Sưng tấy lợi: Lợi bị viêm sẽ sưng phồng, nhìn bằng mắt thường sẽ thấy căng bóng và che phủ một phần thân răng.
Răng lung lay nhẹ: Viêm lợi có thể ảnh hưởng đến xương hàm, khiến răng lung lay.
Tụt lợi chân răng: Viêm lợi lâu ngày dẫn đến tụt lợi, làm lộ phần chân răng, gây ê buốt khi ăn đồ nóng, lạnh.
Hơi thở có mùi hôi: Vi khuẩn tích tụ trong khoang miệng là nguyên nhân chính gây ra mùi hôi.
Lợi có màu đỏ sẫm hoặc tím: Lợi khỏe mạnh có màu hồng nhạt, khi bị viêm sẽ chuyển sang màu đỏ sẫm hoặc tím.
4. Điều trị viêm lợi răng như thế nào?
Phương pháp điều trị viêm lợi phụ thuộc vào tình trạng bệnh. Dưới đây là một số phương pháp điều trị phổ biến:
Cạo vôi răng và làm sạch gốc răng: Đây là bước quan trọng trong quá trình điều trị. Nha sĩ sẽ loại bỏ mảng bám, cao răng tích tụ trên bề mặt răng và dưới đường viền lợi. Trong một số trường hợp, viêm nhiễm đã lan xuống chân răng cần làm sạch gốc răng để bề mặt chân răng mịn và loại bỏ vi khuẩn.
Nước súc miệng kháng khuẩn: Bác sĩ chuyên khoa sẽ kê toa nước súc miệng có chứa chlorhexidine hoặc các chất kháng khuẩn khác để giảm vi khuẩn trong khoang miệng và kiểm soát viêm nhiễm.
Thuốc điều trị viêm nướu răng: Trong một số trường hợp, thuốc kháng sinh dạng uống hoặc gel bôi trực tiếp sẽ được kê toa để kiểm soát nhiễm trùng.
Phục hình răng: Nếu có các yếu tố gây kích ứng như răng mọc lệch, răng sâu hoặc phục hình cũ không đúng khớp, nha sĩ sẽ đề xuất chỉnh sửa để loại bỏ. Từ đó giúp vệ sinh răng miệng dễ dàng hơn và giảm nguy cơ tái phát viêm.
5. Một số biện pháp phòng ngừa viêm lợi răng
Phòng ngừa luôn tốt hơn chữa trị trong mọi trường hợp bệnh lý, và viêm lợi răng cũng không ngoại lệ. Dưới đây là một số biện pháp phòng ngừa hiệu quả:
Sử dụng bàn chải đánh răng lông mềm: Thay bàn chải định kỳ 3 – 4 tháng/lần để làm sạch răng hiệu quả mà không gây tổn thương lợi.
Dùng chỉ nha khoa hoặc tăm nước: Loại bỏ mảng bám cùng thức ăn thừa mà bàn chải thường không tiếp cận được.
Thăm khám và vệ sinh răng định kỳ: Khoảng 6 – 12 tháng/lần tại nha khoa giúp phát hiện sớm các vấn đề về răng miệng.
Không hút thuốc lá: Đây là cách hiệu quả nhất để cải thiện sức khỏe răng miệng.
Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh: Hạn chế đồ ăn hoặc thức uống có đường và tăng cường rau xanh, trái cây trong thực đơn.
Đánh răng ít nhất 2 lần/ngày: Sử dụng kem đánh răng có fluoride, chải nhẹ nhàng theo chuyển động tròn hoặc rung nhẹ, đảm bảo chải sạch tất cả các mặt răng.
6. Kết luận
Viêm lợi răng là một vấn đề răng miệng thường gặp và không thể xem nhẹ. Từ những dấu hiệu nhỏ như lợi sưng đỏ, dễ chảy máu cho đến các biến chứng nghiêm trọng đều xuất phát từ sự tích tụ của vi khuẩn và mảng bám. Để phòng ngừa bệnh, hãy vệ sinh răng miệng đúng cách, dùng chỉ nha khoa, khám răng định kỳ và xây dựng lối sống lành mạnh. Việc chăm sóc sức khỏe răng miệng không chỉ giúp bạn có một nụ cười đẹp mà còn bảo vệ sức khỏe tổng thể của bạn.
